Αφορμή για να γράψουμε
αφιέρωμα για το διάσημο αντιστασιακό τραγούδι
«Bella Ciao»
είναι οι πολλαπλές διασκευές και η εκτός ορίων έκταση που έχει πάρει σήμερα. Τι
εννοούμε με αυτό; Ότι την σήμερον ημέρα όλοι μας ακούμε το «Bella Ciao»
σε χώρους διασκέδασης, στο ραδιόφωνο, και οπουδήποτε αλλού μπορεί κάποιος να
ακούσει μουσική, σε πολλές διασκευές και το χειρότερο απ’ όλα βλέπουμε ανθρώπους να το χορεύουν έξαλλα,
εξευτελίζοντας το τελείως, μη
γνωρίζοντας την ιστορία, τον πόνο και τον ηρωισμό που κρύβει το τραγούδι. Για
αυτό νιώσαμε την ανάγκη να αναφερθούμε στην ιστορία που κρύβει.
Η μελωδία του
τραγουδιού ήταν ήδη γνωστή από τις αρχές του 20ού αιώνα και αφορούσε τις
εργάτριες που μάζευαν ρύζι στις φυτείες της ιταλικής επαρχίας Terre d'Acqua
κοντά στην Μπολόνια. Οι στίχοι του τραγουδιού στην πρωταρχική του μορφή
αναδείκνυαν τις δύσκολες συνθήκες εργασίας για τις εργάτριες, μέσα στον καυτό
ήλιο, όπου το αφεντικό μ ’ένα ραβδί στο χέρι παρακολουθεί τους εργάτες,
χαραμίζοντας την ζωή και την αξιοπρέπεια των γυναικών και δεν πληρώνει μισθούς.
Τονίζει παράλληλα ότι η μέρα που οι εργάτριες θα απελευθερωθούν πλησιάζει. Ήταν
δηλαδή ένα καθαρά ταξικό τραγούδι κατά της εργασιακής εκμετάλλευσης της
περιόδου.
Κατά την διάρκεια του Β
παγκοσμίου πολέμου το τραγούδι αλλάζει στοίχους από άγνωστο στιχουργό και
τραγουδιέται από την ιταλική αντίσταση ενάντια στον φασισμό. Στη διασκευή αυτή
οι στίχοι του τραγουδιού εξυμνούν τον απελευθερωτικό αγώνα των Ιταλών παρτιζάνων
και τον ηρωικό τους θάνατο. Οι Ιταλοί
παρτιζάνοι, δηλαδή οι πρωτοπόροι κομμουνιστές αντάρτες της ιταλικής αντίστασης,
αποτέλεσαν κατά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, μέρος της εξέλιξης του ευρύτερου
παρτιζάνικου κινήματος αντίστασης κατά των δυνάμεων του Άξονα και ειδικότερα
των Γερμανών, στις χώρες που ήταν κάτω από την κατοχή, όπως το ΕΑΜ-ΕΛΛΑΣ στην
Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες όπως στην Γιουγκοσλαβία κ.ο.κ. Το κίνημα
αντίστασης και η δημιουργία ανταρτικών τμημάτων στις κατεχόμενες χώρες έβρισκε
ενθουσιασμό και στήριξη από τη διοίκηση
του "κόκκινου στρατού" και τον σοβιετικό λαό που ηγήθηκε της μάχης
για την τελική νίκη του χιτλεροφασισμού. Ο πρωταρχικός ρόλος των παρτιζάνων
στις διάφορες χώρες, ήταν η διακοπή των γραμμών επικοινωνιών των γερμανικών
στρατευμάτων, η καταστροφή περιοχών διοικητικής μερίμνης, η παρεμπόδιση του
ρεύματος ανεφοδιασμού και αναπληρώσεως προσωπικού και τελικά η απομόνωση και η
καταστροφή των γερμανικών μονάδων πρώτης γραμμής, σε συνδυασμό με τις νίκες του
σοβιετικού τακτικού στρατού μέχρι το Βερολίνο.
To «Bella Ciao»
λοιπόν δεν είναι ένα σουξεδάκι της εποχής το οποίο ξεκίνησε από την γνωστή
σειρά La Casa de Papel
και σίγουρα δεν είναι τραγούδι ξεφαντώματος στα κλάμπ. Αντιθέτως είναι σύμβολο
αγώνα ενάντια στον φασισμό σε όλες τις γωνιές του κόσμου, ειδικά σήμερα που ο
φασισμός σηκώνει ξανά κεφάλι, δηλητηριάζοντας τις νέες γενιές. Είναι ένα τραγούδι που
δεικνύει την αυταπάρνηση που απαιτείται για να φράξεις τον δρόμο στον φασισμό
και σε ότι αυτός αντιπροσωπεύει, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να χάσει κάποιος τη
ζωή του, υπερασπιζόμενος την ίδια τη αξιοπρέπεια της ζωής. Ότι θα πρέπει να
αφήσεις πίσω σου την «όμορφη» γυναίκα σου και κάθε τι όμορφο, για να κερδίσεις
τον κόσμο. Είναι η παρακαταθήκη ότι για να μην περάσουν οι φασίστες πρέπει,
εγώ, εσύ και όλοι να το τραγουδήσουμε αν χρειαστεί στους Γοργοπόταμους, στα
άγρια βουνά της Ιταλίας, στις χιονισμένες πεδιάδες της Μόσχας, στην Καισαριανή
και όπου αλλού θα μας βρει η ζωή για ένα καλύτερο αύριο, το δικό μας αύριο.
Τελικά
ποιος είναι ο απώτερος σκοπός που το τραγούδι απέκτησε τόση δημοσιότητα και
μάλιστα σε αντιδιαστολή με το πραγματικό περιεχόμενό του, που καταντά έως και
ύβρη για την ίδια την ανθρωπότητα; Μήπως κάποιοι εμπορευματοποιώντας το
τραγούδι, πετυχένουν παράλληλα την παραχάραξη την ιστορίας και την προσφορά των
παρτιζάνων και των κομμουνιστών στην συντριβή του χιτλεροφασισμού; Μήπως σε
λίγα χρόνια θα το ξέρουν όλοι σαν ένα τραγούδι που παίζουν στα club και μόνο; Γι’ αυτό την
επόμενη φορά που θα το ακούσεις στο club στάσου λίγο και συλλογίσου, αξίζει ένας τόσο σημαντικός ύμνος
αντίστασης κατά του φασισμού να βεβηλώνετε με αυτό τον τρόπο; Αξίζει να
αλλοτριώνετε τόσο εγκληματικά τα μηνύματά και η προσφορά του, που είναι
επίκαιρα μέχρι σήμερα. Να το τραγουδάς και να χορεύεις ξέφρενα σε χώρους
αναψυχής ενώ συνάνθρωποι σου το τραγουδούν για να παίρνουν δύναμη για μια
κοινωνία χωρίς μίσος, ρατσισμό, φασισμό; Ξέροντας ότι μπορεί να ήταν τα
τελευταία λόγια που ψιθύρισε ο Ιταλός αντάρτης πριν ξεψυχήσει πολεμώντας τον
φασισμό για τη δική μας ελευθερία, για το δικό μας καλύτερο μέλλον;
Η Φ.Π.Κ Πρωτοπορία Πάτρας:
